एकाइ एक पाठ २ कक्षा १२

 

एकाइ एक पाठ २ कक्षा १२

अति छोटो प्रश्न (एक वाक्यमा उत्तर दिनुहोस)

पूर्वीय चिन्तन परम्पराको मुख्य आधार के हो?

→ पूर्वीय चिन्तन परम्पराको मुख्य आधार आध्यात्मिकता, नैतिकता, र मानव कल्याण हो।

पश्चिमी चिन्तन परम्पराको प्रमुख विशेषता के हो?

→ पश्चिमी चिन्तन परम्पराको प्रमुख विशेषता वैज्ञानिक अनुसन्धान र तार्किकता हो।

पूर्वीय परम्परामा शिक्षाको मुख्य उद्देश्य के हो?

→ शिक्षाको उद्देश्य आत्मज्ञान र सत्यको खोजी हो।

पश्चिमी चिन्तनले के कुरामा जोड दिन्छ?

→ पश्चिमी चिन्तनले व्यावहारिकता, व्यक्तिगत स्वतन्त्रता, र आधुनिक प्रविधिमा जोड दिन्छ।

पूर्वीय र पश्चिमी चिन्तनबीच मुख्य अन्तर के हो?

→ पूर्वीय चिन्तन आध्यात्मिकतामा आधारित छ भने पश्चिमी चिन्तन वैज्ञानिक सोचमा आधारित छ।

छोटो उत्तर दिनुहोस

१. पूर्वीय चिन्तन परम्पराको प्रभाव र वर्तमान अभ्यासबारे वर्णन गर्नुहोस्।

आध्यात्मिक अभ्यास: पूर्वीय चिन्तन परम्परा ध्यान, योग, र साधनामा केन्द्रित छ। यी अभ्यासहरूले मानसिक शान्ति र आत्मज्ञानमा सहायता पुर्याउँछन्।

प्राकृतिक उपचार: आयुर्वेद र प्राकृतिक उपचार विधिहरूको अभ्यास नेपाल, भारत जस्ता देशमा व्यापक छ, जसले शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्यमा सुधार ल्याउँछ।

सामाजिक र नैतिक शिक्षा: पूर्वीय चिन्तनले नैतिक मूल्य र सामाजिक सद्भावको महत्त्व दिन्छ। यसले आत्म-संयम, करुणा, र सहिष्णुतामा आधारित जीवनशैलीको प्रवर्द्धन गर्छ।

प्राकृतिसँग सामञ्जस्य: यो परम्परा मानिसलाई प्रकृतिका साथ समन्वय गर्न प्रेरित गर्छ, जसले पर्यावरणीय दृष्टिकोणलाई पनि महत्त्व दिन्छ।

वैज्ञानिक र भावनात्मक पक्ष: जबकि पश्चिमी चिन्तन प्रायः वैज्ञानिक प्रमाणमा आधारित हुन्छ, पूर्वीय चिन्तनले भावनात्मक र व्यक्तिगत अनुभवमा विश्वास गर्दछ, जसले समग्र जीवनको धारा र भावनात्मक स्वास्थ्यलाई उत्तेजना दिन्छ।

२. पूर्वीय र पश्चिमी चिन्तनको योगदान र चुनौतीहरूको तुलना गर्नुहोस्।

पूर्वीय चिन्तनको योगदान: आत्मज्ञान, नैतिकता, र मानव कल्याणमा योगदान गर्दै पूर्वीय चिन्तनले ध्यान र योग जस्ता अभ्यासहरू मार्फत मानसिक शान्ति र सामाजिक समरसता ल्याउँछ।

पश्चिमी चिन्तनको योगदान: विज्ञान र प्रविधिको विकासमा योगदान गर्दै पश्चिमी चिन्तनले चिकित्सा, उद्योग, र शिक्षा क्षेत्रमा क्रान्ति ल्याएको छ।

पूर्वीय चिन्तनको चुनौती: पूर्वीय चिन्तनमा नयाँ प्रविधि र वैज्ञानिक दृष्टिकोणलाई अपनाउनमा केही ढिलाइ भएको छ, जसले आधुनिक संसारसँग मेल गर्न कठिनाइ ल्याउँछ।

पश्चिमी चिन्तनको चुनौती: पश्चिमी चिन्तनमा व्यक्तिवादी सोच र भौतिकवादको बढी महत्त्व दिइन्छ, जसले सामाजिक र मानसिक समस्याहरूको समाधानमा कमी ल्याउँछ।

सन्तुलनको महत्त्व: दुवै चिन्तन परम्पराले जीवनमा सन्तुलन ल्याउन महत्त्वपूर्ण योगदान दिन्छन्, र एक अर्कासँग मिलेर समग्र मानव कल्याणको लागि प्रभावकारी हुन सक्छन्।

३. पश्चिमी चिन्तन परम्परामा आधुनिक प्रविधिको महत्त्व कसरी देखिन्छ?

विज्ञान र प्रविधिको विकास: पश्चिमी चिन्तनले विज्ञान र प्रविधिको विकासलाई प्राथमिकता दिएको छ, जसले जीवनलाई धेरै सहज र प्रभावकारी बनाएको छ।

चिकित्सा र स्वास्थ्य: आधुनिक चिकित्सा प्रविधिको विकासले रोगहरूको उपचार र रोकथाममा ठूलो प्रगति गरेको छ, जसले जीवनको गुणस्तरमा सुधार ल्याएको छ।

सूचना र सञ्चार प्रविधि: इन्टरनेट र डिजिटल प्रविधिहरूले सूचना आदान-प्रदान र सञ्चारका तरिकाहरूमा क्रान्ति ल्याएको छ।

शिक्षा प्रणाली: पश्चिमी चिन्तनले शिक्षामा तार्किकता र प्रणालीलाई महत्त्व दिएको छ, जसले आधुनिक विद्यालय र विश्वविद्यालयहरूको संरचना निर्माण गरेको छ।

आधुनिक जीवनशैली: प्रविधिको प्रभावले पश्चिमी समाजमा व्यावसायिक र व्यक्तिगत जीवनलाई व्यवस्थित र सरल बनाएको छ।

४. पूर्वीय चिन्तन परम्पराले समाजमा के सिकाउँछ?

सहिष्णुता: पूर्वीय चिन्तनले सहिष्णुता र आपसी सम्मानलाई प्राथमिकता दिन्छ, जसले सामाजिक सद्भाव र शान्ति कायम राख्न मद्दत गर्दछ।

करुणा र माया: यसले करुणा, माया, र मानवता प्रति प्रेमलाई महत्त्व दिन्छ, जसले व्यक्तिगत र सामूहिक जीवनमा सकारात्मक प्रभाव पार्छ।

आध्यात्मिकता र आत्मज्ञान: पूर्वीय चिन्तनले आत्मज्ञानको खोजी र आध्यात्मिक उन्नतिका लागि ध्यान र योगको अभ्यासलाई प्रोत्साहित गर्छ।

प्राकृतिक सँग सामञ्जस्य: यसले मानिसलाई प्रकृतिको संरक्षण र सँगै बस्नका लागि प्रेरित गर्छ, जसले पर्यावरणीय दृष्टिकोणलाई महत्त्व दिन्छ।

मानवीय मूल्य: समाजलाई नैतिकतामा आधारित जीवनको पक्षमा उन्मुख गराउँछ, जसले पारिवारिक र सामाजिक जीवनलाई सशक्त बनाउँछ।